Een beschaafd land…….?!
Je hoeft maar een krant open te slaan of het nieuws te volgen of er wordt gesproken over het zorg infarct. Net als de crisis in de zomer rondom de bagageafhandeling op Schiphol wordt de samenleving er nu mee geconfronteerd. En zeker als je met revalidatie, ontslag uit ziekenhuis te maken hebt of de dementie van je partner of ouder thuis onhoudbaar wordt. We leven in een land waar ondanks de mega vergrijzing de vloedgolf aan babyboomers in de komende 25 jaar er geen verpleeghuisbed bij komt en daarmee de druk op de thuiszorg die nu al enorm is alleen maar wordt vergroot.
Er is weliswaar het Integraal Zorg Akkoord (IZA) dat een leidraad biedt hoe er mee om te gaan. Op papier ziet het er prachtig doordacht en logisch uit.
De praktijk is echt enorm weerbarstig. Verandering leefstijl en preventie zijn nodig maar eventuele effecten zullen zeker twintig tot dertig jaar vragen voordat we maar een begin van effect zien. Denk maar eens aan stop roken beleid sinds de eind zeventiger jaren… 50 jaar na dato rookt nog steeds 29% van de bevolking….
Meer beroep op informele zorg…. in een tijd van individualisering vraagt dat solidariteit 2.0…. afstanden moeten letterlijk worden overbrugd en meer omkijken naar elkaar zeker in verstedelijkte gebieden zal een keiharde must zijn. Ook dat vraagt veel tijd eerder decennia dan jaren denk ik… Technologie dan? Eigenlijk is alles op het gebied van zorg op afstand, Artificial Intelligence en/of robotisering is al aanwezig of in ontwikkeling…
Maar professionals zijn er niet mee opgeleid en opgevoed. En clienten en patienten verwachten letterlijk handen aan het lijf als dat nodig is. Dus ook dit vraagt tijd veel tijd…
Tenslotte brengt passende zorg of positieve gezondheid met zich mee dat er moet worden uitgegaan van wat de cliënt kan of patiënten kunnen. Maar nu al zijn er tienduizenden vacatures die zullen oplopen. Die verandering van visie en gedrag vraagt ook een lange adem.
Wat zouden dan de meer disruptieve oplossingen moeten zijn in een beschaafd land dat we toch willen zijn en blijven?
Er moet komen: Vertrouwen naar de professional (minder verantwoording afleggen en minder bureaucratie), Omzien naar elkaar eventueel met post-werk dienstplicht (inzet voor maatschappelijke doelen vijf jaar na pensionering (of anders een fiscale prikkel om dat te stimuleren) en Minder marktwerking. Afgekort een VOM in plaats van IZA.
Hoe dan?
In iedere regio maximaal twee aanbieders die samen met netwerkspelers een consortium vormen (bijv Wijkzorg, Huisarts en Sociale Wijkteams) die op concessie basis vijf jaar de zorg in de wijk of regio gegund krijgen en afgerekend worden op een bijdrage die op voorhand wordt bepaald in het kader van een bijdrage aan en verbetering van de gezondheid en het welbevinden van de burger.
Alleen zo kunnen we een beschaafd land blijven waarbij de overheid een verantwoorde en toegankelijke basis biedt en marktwerking opgeld mag doen als surplus op de basisvoorziening die aldus geboden wordt…..
Zo maar wat eerste gedachten….
Fijne feestdagen ter overdenking!
Charles Laurey